ورق استیل 301 درواقع یک محصول بسیار کاربردی در بسیاری از صنایع است که میتوان از آن به عنوان جایگزین مطلوبی برای نمونه استیل 304 یاد کرد. این آلیاژ در زمان کار سرد مقاومت بسیار داشته و شکل پذیری بسیار مطلوبی دارد. این آلیاژ درواقع نسخه اصلاح شده استیل 304 بوده و میزان عناصر نیکل و کروم در ترکیب شیمیایی آن کاهش داده شده است.
ورق استیل 301 چیست؟
همانطور که اشاره کردیم ورق استیل 301 نوع اصلاح شده ورق استیل 304 میباشد. در این نوع ورق استیل درصد عناصری نظیر نیکل و کروم در ترکیبات شیمیایی آن بسیار کمتر بوده و به همین دلیل ورق استیل صنعتی 301 دارای خواص سرد کاری بهتری است. ورق استیل 301 بهصورت طبیعی غیر مغناطیسی یا به اصطلاح نگیر است، اما در صورتی که کار سرد روی آن انجام شود میتواند نسبت به دیگر گریدهای استیل ویژگی مغناطیسی بالایی را در خود جای دهد. ویژگی کمتر بودن نیکل و کروم در ترکیب این ورق باعث شده تا این استیل بتوانند خواص سرد کاری بهتری از خود نشان دهد. این ویژگی به این آلیاژ اجازه میدهد که استحکام کششی و شکل پذیری عالی نسبت به ورق استیل 304 داشته باشد.
عوامل تاثیر گذار در قیمت استیل 301
استیل 301 به طور معمول به شکل نوار و سیمهایی با مقاومت کششی تا 1800 مگاپاسکال برای تولید محصولات سخت تا Full Hard به بازار عرضه میشود. ویژگیهای مطلوب این نوع استیل باعث شده تا امکان استفاده از آن در هواپیما، اجزای واگن و سازههای معماری و نیز در کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر سایش بالا و ویژگیهای فنری با طرحهای فرم ساده دارند وجود داشته باشد.
نکات مهم در زمان خرید استیل 301
در زمان خرید استیل 301 باید توجه کنید که این نوع استیل در بسیاری از محیطها در برابر خوردگی مقاوم است. اما مقاومت آن در برابر خوردگی کمتر از فولاد ضدزنگ 304/304L است. ورق استیل 301 در طول زمان جوشکاری به دلیل حساسیت به بارش کاربید در برخی مصارف بهصورت محدود استفاده شده و 304L به دلیل محتوای کربن پایین آن برای کاربردهای جوشکاری استفاده میشود.
انواع کاربرد ورق استیل 301
همانطور که اشاره کردیم ورق استیل 301 با وجود ویژگیهای بسیار مطلوب خود استفادههای بسیاری در صنایع تولیدی مختلف دارد. از جمله کاربردهای این استیل میتوان به: ساخت بدنه تریلی، تولید انواع فنر و دیافراگم، تولید وسایل آشپزخانه، تولید تجهیزات ساختمانی، ساخت تجهیزات خودرو همچون قالپاق، ساخت بست شیلنگ، تولید تجهیزات هوا فضا و … اشاره کرد.
ویژگیهای استیل 301
در این بخش خواص و ویژگی های استنلس استیل ۳۰۱ را از جهات مختلف مورد بررسی قرار می دهیم.
مقاومت در برابر خوردگی استیل 301
همانطور که اشاره کردیم این استیل در کاربردهایی که شامل مواجهه خارجی با شرایط خورنده خفیف در دمای محیط است انتخاب مناسبی است. همچنین این استیل در برابر محیطهای بیرونی، صنعتی، دریایی و مواد شیمیایی ملایم مقاومت خوبی از خود نشان میدهد.
مقاومت در برابر حرارت و کار سرد
این استیل میتواند به طور مداوم بدون پوستهپوسته شدن تا حداکثر 871 درجه سانتیگراد حرارت را تحمل کرده و در معرض آن قرار گیرد. ورق استیل 301 دارای افزایش وزن اکسیداسیون 10 میلیگرم بر سانتیمتر مربع در 1000 ساعت، در دمای بیش از 871 درجه سانتیگراد میباشد.
همچنین این ورق با سرعت بالایی سخت میشود و استحکام بسیار بالایی را در اثر نورد سرد و شکل دهی غلتکی ایجاد خواهد کرد. در مقایسه با سایر ورقهای استیل آستنیتی، ورق استیل 301 میزان سختی کاری بالایی را از خود نشان میدهد.
جوشکاری
همانطور که به این موضوع اشاره کردیم استیل 301 برای رسیدن به حداکثر مقاومت در برابر خوردگی میبایست آنیل شود. همانطور که میدانید مواد در منطقه جوش متأثر از گرما از بین میروند همچنین جوشکاری و بازپخت پس از جوش، هر دو استحکام بالای ناشی از نورد سرد قبلی را از بین میبرند. نکته قابلتوجه این است که از جوش نقطهای برای مونتاژ قطعات نورد سرد 301 استفاده میشود.
مقاومت در برابر خوردگی
اکثر آلیاژهای فولاد در شرایط عادی مقاومت مناسبی در برابر خوردگی دارند. ورق استیل 301 نیز میتواند دارای یکلایه اکسید قوی، اما نازک باشد که از زنگزدگی جلوگیری میکند، از این رو ورق استیل 301 استنلس استیل نیز در بازار وجود دارد
همانطور که اشاره کردیم این ورق در محیطهایی با خورندگی خفیف و در دمای معمولی محیط، مقاومتی مناسب در برابر خورندگی از خود نشان میدهد. البته لازم به ذکر است که به طور کلی، گرید 301 نسبت به درجه 304 مقاومت کمتری در برابر خوردگی از خود نشان میدهد. زیرا آلیاژ 301 دارای محتوای کروم کمتر و سطح کربن بالاتری در خود است. در دماهای بالاتر اما تفاوت مقاومت این دو آلیاژ در برابر خوردگی بارزتر است.
استحکام کششی
یکی دیگر از تفاوتهای کلیدی در انواع مختلف فولاد ضدزنگ، میزان فشاری است که هر کدام از آنها میتوانند قبل از تجربه شکست مکانیکی تحمل کنند. ورق استیل 301، با محتوای کربن بالاتر میتواند فشار نیروی مکانیکی را بهتر تحمل کند. در شرایط دمای معمولی، ورق استیل 301 میتواند تا 120 ksi (کیلو پوند در هر اینچ مربع) را تحمل کند.
برای مقایسه فولاد درجه 304، تنها میتواند تا 90 ksi فشار را قبل از تجربه شکست مکانیکی تحمل کند. این بدان معنی است که در دمای معمولی، یک سبد ساخته شده از فولاد ضدزنگ درجه 301 میتواند تا 33 درصد بیشتر از یک سبد مشابه ساخته شده از آلیاژ 304 فشار بیشتری را تحمل کند.
ترکیب شیمیایی استیل 301
عنصر | CR | MN | SI | NI | P | S | C | N | عنصر |
۳۰۱ | ۱۶-۱۸ | ۲ | ۱ | ۶-۸ | ۰.۰۴۵ | ۰.۰۳۰ | ۰.۱۵ | ۰.۱۰ | ۳۰۱ |
301L | ۱۶-۱۸ | ۲ | ۱ | ۶-۸ | ۰.۰۴۵ | ۰.۰۳۰ | ۰.۰۳ | ۰.۲۰ | 301L |
301LN | ۱۶.۵-۱۸.۵ | ۲ | ۱ | ۶-۸ | ۰.۰۴۵ | ۰.۰۱۵ | ۰.۰۳ | ۰.۱۰-۰.۲۰ | 301LN |
سخن پایانی
همچون هر محصول دیگری ورق استیل 301 نیز دارای مزایا و معایب خاص خود است. در انتها این شما هستید که تصمیم خواهید گرفت که از چه نوع ورق استیلی برای ساخت یا تولید در محصول مورد نظر خود استفاده نمایید. با در نظر گرفتن تمامی ویژگیها و معایب ورق استیل مورد نظر انتخاب یک محصول مطلوب میتواند کار چندان آسانی نباشد. در اینجاست که مشاورین ما میتوانند با در نظر گرفتن شرایط کاری و محصول مورد نظر شما دامنه انتخاب را برای شما کوچکتر کنند.