ضایعات آهن و فولاد که به عنوان ضایعات فلزات آهنی شناخته می شوند، قابل بازیافت هستند. در میان انواع ضایعات آهنی، ضایعات فولادی بیشترین درصد را تشکیل می دهند. ضایعات فلزات آهنی از چندین منبع مختلف به دست می آیند. از این رو ویژگی های فیزیکی و شیمیایی متفاوتی دارند. سن یک آهن قراضه می تواند از یک روز تا 100 سال متغیر باشد. خواص آهن قراضه بستگی به این دارد که از کجا آمده و چه زمانی تولید شده است. گرید های مختلف فولاد برای کاربرد های مختلف تولید می شود. ضروری است که آهن قراضه را بر اساس ترکیب، اندازه و … در فرآیند بازیافت جدا شود تا حداکثر سود اقتصادی را به همراه داشته باشد.
دسته بندی ضایعات آهن و فولاد
به طور کلی ضایعات آهن و فولاد سه نوع هستند.
- اولین دسته شامل ضایعات تولید شده آهن و فولاد در داخل کارخانه فولاد است.
- دسته دوم ضایعات صنعتی است که در طی فرآوری محصولات آهن و فولاد تولید می شود مانند قطعات ابزار و تجهیزات، سازه های ساخته شده از آهن و فولاد، قطعات خودرو و ….
- دست سوم ضایعات منسوخ یا قدیمی است. این ضایعات با پایان عمر محصولات آهنی و فولادی تولید می شوند. ضایعات لوازم خانگی، مصالح ساختمانی، ظروف آهن و فولاد، قوطی ها و … در این دسته قرار می گیرند.
آشنایی با ضایعات آهن و فولاد
ضایعاتی که در کارخانه های آهن و فولاد تولید می شود به ندرت کارخانه را ترک می کنند. این ضایعات به کوره فولاد سازی برگردانده شده و دوباره ذوب می شوند. پیشرفت تکنولوژی باعث کاهش چشمگیر این نوع قراضه و ضایعات شده است.
ضایعات صنعتی
ضایعات صنعتی از کارخانه ها و کارگاه های تولیدی تولید می شوند که در ساخت و ساز محصولات مختلف فولادی و آهنی فعالیت دارند. این نوع ضایعات معمولا برای ذوب شدن مجدد به کارخانه های فولاد منتقل می شوند و در کارخانه دوباره مورد استفاده قرار می گیرند. وقتی فعالیت کارخانه زیاد باشد، مقدار بیشتری ضایعات تولید می شود. معمولا ترکیبات شیمیایی و خصوصیات فیزیکی قراضه های تولیدی شناخته شده اند و نیازی به فرایند پیش تصفیه ندارند. اگر چه ممکن است نیاز به برش قراضه باشد. این نوع ضایعات معمولا تمیز هستند و با مواد دیگر مخلوط نمی شوند.
ضایعات کارکرده
ضایعات کارکرده دسته سوم هستند. این نوع ضایعات مربوط به محصولات فولادی مانند ( خودروها، لوازم خانگی، ماشن آلات، ساختمان ها، پل ها، کشتی ها، قوطی ها، ریل راه آهن، واگن های راه آهن و … ) است. وقتی این ضایعات عمر مفید خود را از دست بدهند، دور ریخته می شوند. از آنجایی که این ضایعات پس از چرخه استفاده به طور جداگانه یا مخلوط جمع آوری می شوند تا حدی آلوده هستند.
ضایعات منسوخ
نوع دیگر ضایعات به اصطلاح ضایعات منسوخ نامیده می شوند مربوط به تنه دوچرخه و موتورسیکلت، سیم جوش، آبگرمکن، تسمه، ورق های گالوانیزه و … هستند. این نوع ضایعات اغلب با سایر مواد زباله مخلوط می شوند. به همین دلیل بازیافت آنها آسان نیست. قبل از استفاده نیاز به تمیز کردن و مرتب سازی دارند. ضایعات منسوخ می توانند موادی داشته باشند که برای محیط زیست خطرناک باشند.
درجه بندی ضایعات
ضایعات آهن ویژه
ضایعات آهن ویژه شامل موادی مانند تیرآهن، ورق روغنی سیاه، تسمههای آهنی، قالبهای بتنی، رینگ اتومبیل و سایر قطعات فلزی مرتبط با خودروها و ساختمانها هستند که با توجه به خصوصیات آنها میتوان به دسته ضایعات ویژه آهن تعلق داد. این ضایعات میتوانند از مراحل تولید و ساخت، بازسازی، تعمیر و نگهداری خودروها و ساختمانها به دست آید. این نوع ضایعات، ارزش اقتصادی بالاتری نسبت به دیگر ضایعات آهن دارند و با استفاده از فرآیندهای بازیافت و بازیابی مناسب، میتوان از آنها بهره برد. به طور کلی، استفاده از ضایعات آهن ویژه میتواند باعث کاهش مصرف منابع طبیعی و افزایش دوره عمر مصنوعات فلزی شود.
ضایعات سوپر ویژه
ضایعات سوپر ویژه شامل موادی مانند ناودانی، لولههای ضخیم، شاسی خودروهای سنگین و آهنآلات ساختمانی است که به دلیل ویژگیهای خاصی که دارند ارزش بیشتری نسبت به دیگر ضایعات آهن دارند. به عنوان مثال، ناودانیها به دلیل دارا بودن طول و اندازه بزرگتر، برای استفاده در صنایعی مانند ساخت و ساز و تولید قطعات بزرگ و قوی مورد استفاده قرار میگیرند. لولههای ضخیم نیز به دلیل دوام بیشتر و قابلیت تحمل فشار بیشتر، برای استفاده در صنایعی مانند نفت و گاز و انتقال سوخت به کار میروند. به طور کلی، ضایعات سوپر ویژه ارزش اقتصادی بیشتری دارند و ممکن است برای بازیافت و استفاده مجدد مناسب باشند.
ضایعات آلیاژی
به آهن آلاتی که عناصر نیکل، کروم و منگنز دارند، آهن آلات آلیاژی گفته می شوند. ضایعات چرخ دنده ها، موتور سیکلت، میل لنگ و کمک فنر به ضایعات آلیاژی مربوط می شوند.
ضایعات آهن گالوانیزه
به ورقه آهنی که با یک روکش روی پوشانده شده باشد آهن گالوانیزه می گویند. ضایعات گرد و تسمه، ورق های شیروانی و کرکره ای، تیکه ورق گالوانیزه روکش دار و … جزء ضایعات آهن گالوانیزه می باشند.
ضایعات روغنی
ورق های روغنی از روش نورد سرد تولید می شوند. آنها در تولیدات محصولات لوازم خانگی، مبلمان اداری و خودرو سازی استفاده می شوند.
ضایعات درجه ۱ و ۲
ضایعات آهن درجه یک شامل اتومبیل سنگین، ورق های روغنی، چرخ دنده ها، لوازم موتوری سنگین و سبک، قوطی و پروفیل می باشد. همچنین ضایعات درجه دو شامل لوله بار گالوانیزه و سبک، سیم جوش، اتصالات گالوانیزه، درب و پنجره، تنه موتور سیکلت و فنر های بانداژ می باشد. از ضایعات درجه 3 می توان به شلنگ فشار قوی سوخته، منبع اگزوز و ورق گالوانیزه رنگ خورده اشاره کرد.
قیمت آهن دست دوم
قیمت آهن قراضه خیلی پایین تر از آهن نو است. اما هنگام خرید آهن دست دوم شما باید به کاربرد آن توجه کنید. برای مثال برای استفاده ضایعات در ساخت و ساز شما باید آهن دست دوم را با استاندارد های لازم ساختمانی بررسی کنید و اگر طبق استاندارد های لازم نبود از خرید آن صرف نظر کنید. به طور کلی قیمت آهن آلات قراضه به صورت کیلویی محاسبه می شود. برای محاسبه قیمت کیلویی آهن قراضه حجم مقطع فولادی را در چگالی ضرب می کنند و سپس چگالی به دست آمده را در قیمت واحد وزن ضرب می شود. چگالی مقاطع فولادی می توانند از 7.75 تا 8.05 متغیر باشند.
مزایای بازیافت ضایعات آهنی چیست؟
استخراج را کاهش می دهد: برای استخراج مواد خام از زمین، شرکت ها از بیل های سنگین و کامیون های حمل و نقل برای حفاری زمین استفاده می کنند. این حفاری شدید نه تنها خاک را ازبین می برد، بلکه ترکیبات سمی و گرد و غبار را در هوا و آب آزاد می کند. بازیافت ضایعات از بروز این مشکلات جلوگیری کرده و باعث کاهش هزینه ها می شود. تشکیل فروچاله، آلودگی خاک و آب های زیرزمینی، تخریب زیستگاه حیات وحش و از دست دادن تنوع زیستی از اثرات استخراج از معدن است که با بازیافت می توان از بروز آن ها جلوگیری کرد.
حفظ انرژی و منابع طبیعی: استفاده مجدد از ضایعات برای تولید محصولات جدید به انرژی و منابع طبیعی کمتری نیاز دارد. بازیافت یک تن فولاد باعث صرفه جویی 2500 پوند سنگ آهن، 1400 پوند زغال سنگ و 120 پوند سنگ آهک می شود. همچنین بازیافت یک قوطی آلومینیومی باعث صرفه جویی 21000 کیلو وات برق می شود.
مشاوره خرید
برای خرید انواع ورق استیل نیاز به مشاوره جهت برآورد هزینه، ابعاد و یا انتخاب گرید دارید؟ همین امروز با ما تماس بگیرید و یا از طریق فرم موجود در لینک درخواست مشاوره ثبت کنید. کارشناسان ما در فروشگاه مسیحا با شما تماس می گیرند.
منابع:
https://www.sciencedirect.com/topics/earth-and-planetary-sciences/iron-scrap
