ورق سیاه انواع مختلفی دارد. علاوه بر آنکه در صنایع پتروشیمی و خودرو سازی مورد استفاده قرار می گیرد برای تولید انواع پروفیل و لوله کاربرد دارد. با توجه به اینکه کاربرد های این ورق بسیار زیاد و متنوع است در بازار خریداران زیادی دارد. آشنایی با مشخصات، انواع، کاربرد و حتی مراحل تولید ورق سیاه می تواند خرید شما را هدفمند تر کند. پس برای آشنایی با خصوصیات این محصول فولادی تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
فولاد نرم چیست؟
جالب است بدانید که به ورق سیاه فولاد نرم هم گفته می شود. فولاد نرم یا ملایم یک فولاد کم کربن است. درصد کربن فولاد نرم بین 0.05 تا 0.25 متغیر است. فولاد نرم یک فولاد آلیاژی نیست. یعنی از آهن تشکیل شده و حاوی کروم، روی، مولیبدن و سایر آلیاژ ها نیست.
فولاد ملایم از ذوب سنگ آهن در کوره تولید می شود. در حین فرآیند، کربن اضافه می شود و ناخالصی های دیگر حذف می شود. پس از تولید ترکیب شیمیایی مورد نظر به فولاد اجازه داده می شود تا به شکل شمش خنک شود.
نورد گرم به فرآیند کاهش ضخامت شمش در دمای بالاتر از تبلور مجدد فولاد ( بالاتر از 1700 درجه فارنهایت ) اطلاق می شود و به فلز اجازه می دهد، راحت تر شکل بگیرد. فولاد نورد گرم معمولا ارزان تر از فولاد نورد سرد است، زیرا می توان آن را بسیار سریعتر و با تلرانس های ضعیف تر فرآیند را به پایان رساند.
ورق سیاه چیست؟
همانطور که گفته شد ورق سیاه نوعی ورق فولادی که در دمای 930 درجه سانتی گراد و با نورد گرم تولید می شود. سطح ورق سیاه مات و تیره است و مثل ورق گالوانیزه که پوشش روی دارد یا مثل ورق روغنی نیست. این ورق ها سایز و ابعاد های مختلفی دارند. همچنین ضخامت آنها هم متنوع است. با توجه به اینکه در دمای بسیار بالا ورق تولید می شود فرم پذیری و شکل پذیری بالایی دارد و بسیار در صنایع مختلف پر کاربرد است. تولید ورق سیاه نسبت به ورق های دیگر ( گالوانیزه و روغنی) به هزینه ی کمتری نیاز دارد و این ورق ها قیمت پایین تری دارند. البته قیمت پایین تر به معنای بی کیفیت بودن ورق سیاه نیست. بیشتر ورق های تولیدی کیفیت بالایی دارند و در کارخانه های صنعتی و ساختمان سازی به طور مداوم مورد استفاده قرار می گیرند.
اکنون که به صورت کلی با ورق سیاه آشنا شدید، بیاید به بررسی ابعاد، ضخامت، خواص فیزیکی و شیمیایی این ورق پر کاربرد بپردازیم.
برای مطالعه مقالات بیشتر کلیک کنید.
انواع ورق سیاه
ورق کویل یا رول شده: ورق رول شده عرضی بین 5.1 تا 15 میلی متر دارد. طول این ورق با توجه به نیاز مشتری است و محدودیتی ندارد.
ورق فابریک
ورق سیاه شیت یا فابریک ضخامت بالای 15 میلی متر دارد. به طور کلی ابعاد 2000 در 6000، 1000 در 6000، 2000 در 1200، 2500 در 1250 و 1500 در 6000 میلی متر بیشترین کاربرد را دارند.
ورق صنعتی
این ورق ها در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. برای پروفیل با ابعاد بالا باید از ورق های صنعتی استفاده کرد. قیمت ورق صنعتی به مشخصاتی مثل وزن، ضخامت و طول بستگی دارد. این ورق در صنعت خودروسازی، صنعت کشتی سازی، ساخت سد و تانکر های ذخیره و ساخت و ساز استفاده می شود.
ورق معمولی
ورق سیاه دارای دو گرید st 52 و st 37 است. نام گذاری این دو گرید بر اساس میزان سختی ورق است. هر چه قدر وزن کربن در ورق سیاه بیشتر باشد، ورق سختی بیشتری دارد. همچنین علاوه بر کربن ترکیبات دیگری مثل سیلیسیم و منگنز در آنها وجود دارد.
آشنایی با ورق سیاه st52 و st37
نحوه نام گذاری این دو ورق به اینصورت است که حروف st مخفف کلمه steel و عدد بعد از آن نشان دهنده استحکام کششی ورق است. در برخی موارد بعد از عدد استحکام کششی از اعداد 1، 2، 3 نیز استفاده می کنند . هر چه عدد بیشتر باشد نشان دهنده درجه خلوص بالا ورق سیاه است.
ورق سیاه st37 بیشتر با عنوان فولاد نرم شناخته می شود. درصد کربن این نوع ورق کمتر از 0.17 درصد است. در ترکیبات آن از آلیاژ های دیگر استفاده نشده و جزء فولاد آلیاژی محسوب نمی شود. استحکام ورق st37 بالا است و بیشتر در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. ورق سیاه st52 در ساختار خود دارای عناصر مس، منگنز و نیکل می باشد. همچنین عنصر سیلیسیم هم در آن استفاده می شود. سیلیسیم باعث افزایش مقاومت ورق در برابر خوردگی می شود. آلیاژهای به کار رفته شده در این ورق باعث افزایش کارایی فولاد می شود و هر کدام نقش مهمی در بهبود خواص ورق سیاه دارند. درصد کربن ورق st52، 0.21 درصد است. این ورق در بازار به فولاد کم کربن معروف است. از این ورق بیشتر در کار های زیر بنایی استفاده می شود.
ورق st37 بیشتر در اندازه های 62، 212، 61.5 است و ضخامت آن تا 1000 میلی متر هم می رسد. اما ورق st52 در اندازه های ( 200در6000 و 1500 در 6000 ) در بازار موجود است.
وزن ورق سیاه
یکی از فاکتور های بسیار مهم هنگام خرید ورق سیاه دانستن وزن مناسب ورق است. اگر مشتریان اطلاعات لازم در مورد وزن ورق نداشته باشند به مشکل بر میخورند. در ادامه فرمول محاسبه وزن ورق سیاه را توضیح می دهیم.
فرمول محاسبه وزن ورق سیاه
وزن ورق سیاه = طول بر حسب میلی متر * عرض ورق بر حسب میلی متر * ضخامت ورق بر حسب میلی متر * چگالی ورق ( معمولا آن را 7.85 در نظر می گیرند. )
برای محاسبه آسان تر می توانید به جای 7.85 از عدد 8 استفاده کنید.
کاربرد ورق سیاه
- در صنعت ماشین سازی مثل ساخت انواع تانکر، جرثقیل و ماشین آلات سنگین
- راهسازی
- سد سازی
- ساخت لوازم خانگی ( آبگرمکن، در و پنجره )
- تجهیزات کشاورزی
- پل ها و سد سازی
- ساخت مقاطع فولادی ( میلگرد، تیرآهن، نبشی، تیرچه و … )
- کشتی سازی و تجهیزات دریایی
- تانک و ذخایر نفتی
- تجهیزات ترافیکی
- ادوات جنگی و امنیتی
- سیلو و انبار
- ساختمان سازی ( ساخت انواع پروفیل مانند پروفیل z، پروفیل عرضی، پروفیل طولی و … )
منابع:
